Δύο λόγια για την
ουρανογραφία[1]…
Αν κάποια που δεν είναι εξοικειωμένη με τους αστερισμούς, επιχειρήσει
να δει και να ξεχωρίσει τα αστέρια, μπορεί να μπερδευτεί και να αποφασίσει να μην
ασχοληθεί παραπάνω. Ίσως να τα θεωρήσει ως κάτι δεδομένο και να περιοριστεί στο
να παρατηρήσει ότι έχει αστέρια απόψε ή να χαωθεί από τον τεράστιο αριθμό και
την ποικιλία των χρωμάτων τους και να παραιτηθεί από την προσπάθεια.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που μαθαίνει κανείς για τα άστρα είναι
ότι το φως που φτάνει στα μάτια μας έχει ταξιδέψει εκατομμύρια χρόνια από την
στιγμή της εκπομπής του. Συχνά, αυτό το γεγονός όπως και τα τεράστια χρονικά
διαστήματα που χρειάζονται για τις μεταβολές του σύμπαντος και τα μεγέθη των
ουράνιων σωμάτων, δημιουργεί ένα αίσθημα φόβου και δέους απέναντι στο ασύλληπτο
σε σύγκριση με την ανθρώπινη αντιληπτική ικανότητα.
Εκατοντάδες χρόνια πριν και σε διάφορα μέρη του κόσμου,
άνθρωποι δημιούργησαν χάρτες του ουρανού ώστε να απλοποιήσουν και να
συστηματοποίησαν την παρατήρησή τους. Χρησιμοποιώντας τέτοιους χάρτες και κοιτώντας
με διορατικότητα, μπόρεσαν να αναγνωρίσουν κοινά χαρακτηριστικα των ουράνιων
σωμάτων όπως τις τροχιές που τα συνδέουν, διαφορετικά χρώματα, βαθμούς
λαμπρότητας, καθώς και να διακρίνουν τις διάφορες φάσεις της ζωής τους, για
παράδειγμα τα άστρικά νεφελώματα όπου σχηματίζονται καινούργια αστέρια και,
φυσικά, αυτά που πεθαίνουν και πέφτουν εντυπωσιακά. Ο φόβος απέναντι στο απρόσιτο
δίνει τότε την θέση του σε μία αρμονική διάθεση, γιατί αντιλαμβάνεται κανείς ότι
ο έναστρος ουρανός όσο τεράστιος κι αν φαντάζει. δεν είναι καθόλου ανεξήγητος
και ανοικείος. Αντίθετα, αποτελεί ένα θέατρο αέναης δημιουργίας αφού συνεχώς
γεννιούνται καινούργια αστέρια ενώ άλλα πεθαίνουν, σε μία διαδικασία όπου το
τέλος και η αρχή δεν έχουν γραμμική σχέση αλλά το πρώτο δίνει θέση στην δεύτερη
και αντίστροφα.
… και από την
ουρανογραφία στην κινηματογραφία.
Η έκθεση αυτή αποτελεί ένα εγχείρημα δημιουργίας μιας φωτογραφικής
χαρτογράφησης συλλογικοτήτων και δομών του κοινωνικού ανταγωνιστικού κινήματος
του ελλαδικού χώρου. Η ιδέα προέκυψε από την περιέργεια για την διερεύνηση
αξιών όπως η αυτοργάνωση και η αλληλεγγύη και την επιθυμία γνωριμίας με
ανθρώπους και σχετικές συλλογικότητες. Η φωτογραφία ήταν το όχημα για ένα
τέτοιο ταξίδι.
Σε αντίθεση με οποιαδήποτε διάθεση νοσταλγίας μπορεί να
δημιουργεί η παρουσίαση των εικόνων που
προέκυψαν, έχει σημασία να υπογραμμιστεί ότι το κίνημα δεν είναι κάτι το
στατικό αλλά ένας πλούτος από ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις που εξελίσσονται με
ζωντανό τρόπο και περνούν μέσα από μία ποικιλία σταδίων. Όπως όλα τα πράγματα
στον ουρανό, έτσι και οι αγώνες, οι συλλογικότητες και καταστάσεις δεν διαρκούν
για πάντα, συνεχώς όμως εκεί που κάτι τελειώνει κάτι καινούργιο ξεπηδά. Για
αυτό, τώρα αλλά και στο μέλλον, ας δώσει η νοσταλγία την θέση σε μία ενεργητική
ενατένιση και συλλογισμό για το παρελθόν, παρόν και μέλλον μας: αυτό της
συλλογικής δράσης ενάντια στο υπάρχον κοινωνικό σύστημα με μέσα την οριζόντια
κοινωνική οργάνωση και την άμεση δράση και με πρόταγμα την βίωση της ελευθερίας
και του κομμουνισμού «εδώ και τώρα».
